Bebek ve Çocuklarda Şaşılık

Şaşılık; bebeklerde ve çocuklarda en sık görülen göz problemlerinden biridir. Şaşılık, gözlerin birbirine olan paralelliğinin bozulduğu ve gözlerin farklı yönlere baktığı bir görsel kusurdur. Genellikle doğuştan gelmekle birlikte sonraki yıllarda düşme ya da çarpmaya bağlı travmalar sonucunda da şaşılık görülebilmektedir. Temel sebebi ise, her bir göz küresinin hareket etmesini sağlayan toplam 12 kastan birinde ya da fazlasında kuvvet azlığı veya fazlalığı bulunmasıdır. Bu durumda gözlerden biri düz bakarken diğeri içeri, dışarı, yukarı ya da aşağı bakabilmektedir. Bazı şaşılık durumlarında ise her iki gözde de kayma görülebilir.

Şaşılık erken tanı ve tedavinin son derece başarılı sonuç verdiği göz problemlerinden biridir aynı zamanda. Özellikle 6 yaşına kadar gözlükle tedavi mümkündür. Bu yaştan sonra zaten çocuk okula başlayacağı için şaşılık fark edilmemiş ve tedavi süreci başlatılmamışsa okul başarısına da etki edecek ve tedavi süreci daha da zorlu olacaktır.

Şaşılığın erken tanı ve tedavisi gerçekleştirilmezse, çocuklarda ömür boyu sürece estetik bozuklukların yanında görme azlığı da oluşabilmektedir. Bu nedenle bebek ve çocuklarda hiçbir şikayet olmasa bile rutin göz muayenesi son derece önemli ve gereklidir.

Şaşılığın Nedenleri

Şaşılık oluşumunda görülen tek bir neden yoktur. Hamilelik döneminde yaşanan sorunlar, doğum sırasında oluşan komplikasyonlar, çocuğun gelişim döneminde yaşadığı sorunlar ya da geçirdiği rahatsızlıklar şaşılığa neden olabilmektedir. 2 yaşından sonra görülen şaşılıklarda ise neden genellikle kırma göz kusurlarıdır. Kırma göz kusurları da şaşılığa neden olabilmektedir.

Şaşılık noktasında bilinmesi gereken en önemli hususlardan birisi de genetik yönünün de olduğudur. Ailede şaşılık varsa çocuklarda da görülme ihtimali vardır.

Bunların dışında çocuklardaki düşme ya da travmalar da şaşılık nedeni olabilir. Çocuğun herhangi bir yatkınlığı varsa geçirdiği bir ameliyat ya da kaza sonrası şaşılık ortaya çıkabilmektedir. Hipertansiyon ve şeker gibi hastalıklarda da göze giden sinirlerde felç görülebilmekte ve bu durumda şaşılık oluşabilmektedir.

Şaşılığın Belirtileri

• Gözlerdeki senkronun bozulması
• Baş ağrısı
• Yürümeden sonra oluşan dengesizlik
• Bulanık görme
• Çift görme
• Göz sulanması
• Başın ya da yüzün bir tarafa dönük olması
• Üç boyutlu görüntülerin kaybolması

Özellikle bebeklik döneminde yalancı şaşılık da sıklıkla görülebilmektedir. Burun kökünün genişliği nedeniyle oluşan bu yanılgı bebek büyüdükçe ortadan kalkmaktadır. Göz muayenesinde uzman doktor, yalancı şaşılığı ayırt edebilme olanağına sahiptir.

Şaşılığın Tedavisi

Şaşılığın tedavisinde yaş grubu, şaşılığın tipi gibi pek çok değişkene göre karar verilmektedir. Ancak tanı ve tedavi ne kadar erken konulursa tedavi de o kadar kolay gerçekleştirilebilir. Özellikle 6 yaşına kadar şaşılık tedavisini gözlükle gerçekleştirebilmek çoğu durumda mümkündür.

Gözlüğün işe yaramadığı durumlarda ise cerrahi tedaviye başvurulmaktadır. Cerrahi tedavideki amaç; gözün hareket etmesini sağlayan kasların işlevlerini arttırmak ya da azaltmaktır. Böylelikle şaşılık ortadan kaldırılabilmektedir.